Pałac w Wilanowie

Dziś opuszczamy centrum miasta i udajemy się na południe 🙂

Pałac w Wilanowie – pałac królewski w Warszawie, w Wilanowie Królewskim, barokowy, wzniesiony w latach 1681–1696 dla króla Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery według projektu Augustyna Wincentego Locciego, skrzydła boczne dobudowano w latach 1723–1729; mieści Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W 1994 zespół pałacowy w Wilanowie Królewskim wraz z Morysinem został uznany za pomnik historii. Pałac wraz z otaczającym parkiem oraz zabudowaniami zachował niezmienioną formę architektoniczną, walory historyczne i artystyczne mimo zaborów, wojen i okupacji.

Początkowo, w latach 1677–1680 była to typowa podmiejska rezydencja magnacka, w kształcie dworu polskiego z alkierzami. Projekt rozbudowy i dekoracji powierzono prawdopodobnie Tylmanowi z Gameren. Kierownictwo robót objął Augustyn Locci.

W latach 1692–1696 centralna część pałacu otrzymała drugie piętro, a wieże pałacowe zwieńczono miedzianymi hełmami. W kształcie z 1696 reprezentuje charakterystyczny typ barokowej rezydencji podmiejskiej entre cour et jardin.

Po śmierci Sobieskiego w 1696 pałac był własnością jego synów, jednak w efekcie konfliktu spadkowego, jaki nastąpił, pałac został całkowicie ogołocony z wyposażenia i wszelkich ruchomości – okien, drzwi, kominków itp.

W 1720 najmłodszy syn królewski, Konstanty, sprzedał pałac Elżbiecie Sieniawskiej, która w kolejnych latach rozbudowała pałac, m.in. dodając skrzydła boczne. Po śmierci Elżbiety w 1729 r. dziedziczką została jej córka, Maria Zofia Denhoffowa, późniejsza żona wojewody ruskiego, księcia Augusta Aleksandra Czartoryskiego. Ta oddała pałac w dożywotnią dzierżawę (tj. do 1733) następcy Jana III, królowi Augustowi II Mocnemu. Kolejną dziedziczką została ich córka, Izabela Lubomirska, i działając szeroko na polu artystycznym wzbogaciła pałac o wiele dzieł sztuki oraz wzniosła na terenie dziedzińca nowe budowle.

W 1799 r. właścicielem został jej zięć, Stanisław Kostka Potocki. Z jego inicjatywy w 1805 w części pałacu powstało jedno z pierwszych publicznych muzeów w Polsce. Obok prezentacji bogatych zbiorów sztuki europejskiej i dalekowschodniej, część centralną pałacu poświęcono pamięci Jana III i wspaniałej przeszłości narodowej.

W 1892 pałac przeszedł do rąk Ksawerego Branickiego i pozostał w rodzie do 1945 r. Ostatnim właścicielem był Adam Branicki.

14 maja 1926, w trakcie przewrotu majowego, Stanisław Wojciechowski podpisał w pałacu rezygnację ze stanowiska Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W 1938 roku w pałacu przyszła na świat znana aktorka, pochodząca z rodziny hrabiowskiej Beata Tyszkiewicz.

Przejęty po ostatniej wojnie na własność państwa, po gruntownych pracach konserwatorskich i rewaloryzacyjnych oraz rewindykacji znacznej części zbiorów wywiezionych przez Niemców, został udostępniony publiczności w 1962 roku.

Od 1995 pałacem i zespołem pałacowo-parkowym zarządza Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (do 2013 noszące nazwę Muzeum Pałac w Wilanowie). W 2004 przeprowadzono renowację dzięki pomocy norweskiego wkładu finansowego w stowarzyszenie EEAGrants wraz z innymi polskimi zabytkami (Zamkiem w Malborku oraz krakowskimi Sukiennicami).

(źródło: Wikipedia)

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.